Zamrożony bark

Zespół zamrożonego barku (ZZB) jest schorzeniem polegającym na postępującej utracie czynnej i biernej ruchomości w stawie ramienno- łopatkowym, którym towarzyszą silne odczucia bólowe nasilające się w nocy.

Odpowiedzialny za ten stan według badań obrazowych i histopatologicznych jest stan zapalny maziówki oraz zwłóknienie torebki stawowej, które wpływa na znaczne jej pogrubienie, obkurczenie i powstanie zrostów. Powrót do zdrowia w większości przypadków jest satysfakcjonujący, choć może to trwać nawet 2-3 lata. Choroba ta dotyczy około 5 % populacji ludzi na świecie, w tym głównie kobiet pomiędzy 40, a 50 rokiem życia. Kobiety są 4 razy częściej dotknięte chorobą niż mężczyźni, a bark niedominujący jest bardziej narażony na zachorowanie.

Dodatkowym czynnikiem zwiększającym ryzyko wystąpienia barku zamrożonego jest: 
  • cukrzyca – osoby chorujące są 5 razy bardziej  narażone w porównaniu do
    grupy kontrolnej
  • podwyższony cholesterol
  • choroby tarczycy
  • choroba Parkinsona
Rozróżniamy 3 fazy barku zamrożonego:

Faza 1  zamrażanie: od 2 do 9 miesięcy – początkowa, bolesna faza z dominującym bólem, nasilającym się w nocy, ze stopniowo zwiększającym ograniczeniem ruchomości stawu. Według najnowszych badań pierwszą ograniczona ruchomością jest rotacja zewnętrzna stawu ramiennego .
2 faza zamrożenia: 4 do 12 tygodni – zmniejszenie bólu na rzecz postępującej sztywności stawu ramiennego i utrzymującym się ograniczeniem jego ruchomości.
3 faza odmrażania: 12 do 42 miesięcy (zdrowienie) ze stopniowym powrotem zakresu ruchu.

Z czym różnicujemy bark zamrożony?

Kilka aspektów pozwala odróżnić bark zamrożony od innych schorzeń barku. Jeśli chodzi o schorzenia inne niż ZZB, pacjenci często podają za przyczynę bólu podnoszenie ciężkich przedmiotów lub wykonywanie powtarzalnych ruchów nad głową. Z kolei pacjenci z barkiem zamrożonym  zwykle opisują spontaniczny początek bez wyraźnej przyczyny lub historii nadmiernej aktywności.

Jak wygląda fizjoterapia w procesie leczenia zespołu barku zamrożonego? 

W stanie ostrym: unikanie przeciążeń stawu ramiennego oraz stosowanie farmakoterapii w formie iniekcji sterydowych lub środków przeciwzapalnych, które mają za zadanie umożliwić wykonywanie terapii manualnej mającej na celu zwiększenie ruchomości stawu ramiennego w każdym ograniczonym kierunku ruchu oraz zastosowanie technik rozciągających torebkę stawu
ramiennego, a także mobilizację łopatki, a w późniejszych etapach wprowadzanie ćwiczeń. W przypadku braku skuteczności leczenia zachowawczego należy rozważyć leczenie chirurgiczne.

Bibliografia:

  1. Hubbard MJ, Hildebrand BA, Battafarano MM, Battafarano DF. Common Soft Tissue Musculoskeletal Pain Disorders. Prim Care. 2018 Jun;45(2):289-303. [PubMed]
  2. Xiao RC, DeAngelis JP, Smith CC, Ramappa AJ. Evaluating Nonoperative Treatments for Adhesive Capsulitis. 2017 WINTERJ Surg Orthop Adv. 26(4):193-199. [PubMed]
  3. Murakami AM, Kompel AJ, Engebretsen L, Li X, Forster BB, Crema MD, Hayashi D, Jarraya M, Roemer FW, Guermazi A. The epidemiology of MRI detected shoulder injuries in athletes participating in the Rio de Janeiro 2016 Summer Olympics. BMC Musculoskelet Disord. 2018 Aug 17;19(1):296. [PMC free article] [PubMed]
  4. Kingston K, Curry EJ, Galvin JW, Li X. Shoulder adhesive capsulitis: epidemiology and predictors of surgery. J Shoulder Elbow Surg. 2018 Aug;27(8):1437-1443. [PubMed]
  5. National Library of Medicine – Frozen Shoulder – Kamal Mezian; Ryan Coffey; Ke-Vin Chang …… https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482162/

Paulina Stachurska