Ciąża z punktu widzenia fizjoterapeutki
Czy i jak zmienia się postawa kobiet w ciąży?
U kobiet ciężarnych obserwuje się zmianę postawy całego ciała. Jest to związane głównie z przemieszczeniem środka ciężkości pod wpływem powiększającej się macicy.
Dochodzi do:
- przodopochylenia miednicy co prowadzi do pogłębienia lordozy lędźwiowej, czyli Twój dolny odcinek kręgosłupa wygina się w łuk,
- osłabienia więzadeł krzyżowo-guzowych, to więzadła, których celem jest zachowanie pozycji pionowej ciała,
- obniżenia napięcia mięśni dna miednicy.
Destabilizacja mięśniowo-więzadłowa przejawia się głównie ograniczeniem ruchomości stawów biodrowych, bólem odcinka szyjnego, piersiowego i lędźwiowego a także dolegliwościami bólowymi przypominającymi w odczuciu bóle rwy kulszowej lub udowej. Dodatkowo, pogłębia się kifoza piersiowa. U wielu kobiet przyrostowi masy ciała towarzyszy często obrzęk kończyn dolnych.
Jakie dolegliwości odczuwają kobiety ciężarne?
Około 70% kobiet w ciąży zmaga się z bólami odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Inne doświadczenia bólowe mogą pochodzić z obręczy miednicznej lub połączenia miednicy z odcinkiem lędźwiowym. Destabilizacja mięśniowo-więzadłowa przejawia się głównie ograniczeniem ruchomości stawów biodrowych, bólem odcinka szyjnego, piersiowego i lędźwiowego, a także dolegliwościami bólowymi przypominającymi w odczuciu rwę kulszową lub udową. Dodatkowo, pogłębia się kifoza piersiowa. U wielu kobiet przyrostowi masy ciała towarzyszy obrzęk kończyn dolnych.
Czy fizjoterapeutka może pomóc pozbyć się bólu ciężarnej?
Oczywiście! W fizjoterapii dolegliwości dolnej części tułowia u ciężarnych stosuje się głównie eliminowanie nieprawidłowej postawy ciała, naukę ergonomicznego wykonywania czynności dnia codziennego oraz pozycji odciążających, ale także nie rezygnuje się z różnego rodzaju obciążania organizmu ćwiczeniami fizycznymi.
Jakich ćwiczeń mogę się spodziewać podczas wizyty fizjoterapeutycznej?
Podczas treningu skupiamy się na ćwiczeniach ogólnousprawniających, relaksacyjnych połączonych z nauką świadomego oddechu. Ich celem jest wzmocnienie i rozciąganie mięśni: szyi, klatki piersiowej, brzucha, pośladków, a także mięśni przykręgosłupowych. Ćwiczenia ogólnousprawniające poprawiają stan funkcjonalny miednicy oraz usprawniają krążenie krwi w kończynach górnych i dolnych. Natomiast stosowanie ćwiczeń oddechowych nie tylko zwiększa pojemność i ruchomość klatki piersiowej, ale także przygotowuje kobietę do prawidłowej wentylacji płuc podczas akcji porodowej.
Jak przygotować się do pierwszej wizyty?
Proces usprawniania powinien mieć charakter indywidualny. Fizjoterapeutka na podstawie wywiadu i dokładnego badania dopasuje terapię, tak aby zagwarantować bezpieczeństwo zarówno matce, jak i rozwijającemu się dziecku. Ciążę dzieli się na trzy trymestry, a każdy z nich wymaga innego planu treningowego.
Tekst opracowano na podstawie: „Rehabilitacja w ciąży… i boli mniej” A. Piekarska, D. Pilich, K. Zaremba, A. Zalewska, M. Gałczyk. Sztuka Leczenia 2019, nr 1, ss. 65–71
Julia Ciuryk-Kosowska